១.ព័ត៌មានទូទៅ
នាពេលថ្មីៗនេះការិយាល័យឆ្លើយតបបញ្ហាបន្ទាន់នៃកុំព្យូទ័រ (CamCERT) សង្កេតឃើញថា មានការប៉ៈពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរបស់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដែលបង្កឡើងពីការលេងហ្គេម (Instant Game) កំសាន្ត ដែលមានឈ្មោះដូចជា Jumpy Jumpy, Basketball FRVR, Bounce Bounce, Lyto Different Color, ជាដើម ។
២. តើអ្វីទៅជាប្រភេទហ្គេមកំសាន្តបែប Instant Game?
ក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក បានបើកឱ្យមានមុខងារ Instant Game ដំបូងក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ដល់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍កម្មវិធី (developers) ទាំងអស់អាចធ្វើការបង្កើតហ្គេមដែលងាយស្រួលលេងនៅលើទូរស័ព្ទ ដោយអាចដំណើការទាំងនៅលើ Facebook និង Messenger ដោយវាមានភាពងាយស្រួល មិនចាំបាច់ទាញយកហ្គេមពី Play Store របស់ Google ឬ App Store របស់ Apple នោះទេ ហើយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ហ្គេមអាចរកប្រាក់ចំណូលបានពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ឬការលក់របស់របរផ្សងៗនៅក្នុងហ្គេមនោះ។ គិតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ Instant Game របស់ក្រុមហ៊ុន Facebook គឺមានការពេញនិយមជាខ្លាំង។
៣. ផលប៉ៈពាល់ដែលបណ្តាលមកពីការលេងហ្គេមនោះ
តាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស គឺ Instant Game ទាំងនោះបានទាញយកនូវរូបភាព (profile) នៃគណនីហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដែលកំពុងតែមើលឃើញ មកដាក់តែប៉ុណ្ណោះ។ នេះដោយហេតុថា អ្នកដែលបានលេង Instant Game នេះបានធ្វើបានការចែកចាយ (share) បន្ទាប់ពីលេង Instant Game ទាំងនោះរួច។
បញ្ហាចោទនោះនៅត្រង់ថា ហ្គេមទាំងនោះ បានភ្ជាប់ជាមួយនូវពាក្យអសីលធម៌ ឬមិនសមរម្យ ដូចជា “អ្នកដែលមានរូបក្នុងនេះសុទ្ធតែជាប្រពន្ធខ្ញុំ ឬជំពាក់លុយគេឱ្យចេះសងផង…” ជាដើម។ ការបន្ថែមនូវពាក្យពេចន៍នេះ ធ្វើឱ្យមានការយល់ច្រលំពីអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមថា បុគ្គលដែលលេងហ្គេម នោះបានយករូបរបស់ពួកគេទៅដាក់ក្នុងហ្គេមនោះ ហើយភ្ជាប់ជាមួយពាក្យមិនសមរម្យដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយស និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរផ្សេងៗ។
ការលេងហ្គេម (Instant Game) ទាំងនោះ មិនអាចឈានទៅដល់ការលួចយកគណនីហ្វេសប៊ុក ឬលួចលុយក្នុងគណនីធនាគារនោះទេ។ ក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកមានការយកចិត្តទុកដាក់ និងរឹតបណ្តឹងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យ Game ឬ App ណាមួយអាចដំណើរការបាននៅក្នុងថ្នាលរបស់ខ្លួន។
៤. ដំណោះស្រាយ
ការិយាល័យឆ្លើយតបបញ្ហាបន្ទាន់នៃកុំព្យូទ័រ CamCERT នៃនាយកដ្ឋានសន្តិសុខបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍ និងព័ត៌មាន សូមធ្វើការណែនាំអំពីបញ្ហានេះដូចខាងក្រោម៖
ក. បើសិនជាអ្នកបានច្រលំចុចលេងទៅលើ Instant Game ទាំងនោះ សូមធ្វើតាមវិធីសាស្រ្តខាងក្រោម ដើម្បីលុបវាចេញពីក្នុងគណនីរបស់អ្នក៖
១. ចំពោះទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន
- សូមចូលទៅកាន់ Settings & Privacy >> ចុច Setting >> ចុច Instant Games
- ចុចលើឈ្មោះ Instant Games ដែលយើងចង់លប់ចោល >> ចុចលើពាក្យ Remove
២. ចំពោះកុំព្យូទ័រ
- ចូលទៅកាន់ Settings >> Instant Games
- ចុចលើឈ្មោះ Instant Games ដែលយើងចង់លប់ចោល >> ចុចលើពាក្យ Remove
ខ. បើសិនជាអ្នកមិនបានលេង Instant Game ទាំងនោះទេ អ្នកអាចជ្រើសរើសយកវិធីសាស្រ្តរាយការណ៍ (report) ដើម្បីឱ្យក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកពិនិត្យលទ្ធភាពធ្វើការបិទទៅលើ Instant Game ទាំងនោះ (ក្នុងករណីមានភាពមិនប្រក្រតី)៖
- នៅផ្នែកខាងស្តាំ ចុចលើសញ្ញា “…”
- ជ្រើសយក Find Support or Report Post
- ចុចលើពាក្យ Spam
- ចុចលើពាក្យ Next
- ចុចលើពាក្យ Done
និយាយជារួម Instant Game ដូចដែលមានរៀបរាប់ខាងលើនេះ គឺមិនមានការលួចយកគណនីហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកប្រើប្រាស់នោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុក គួរតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នផងដែរ ដោយសារតែ Instant Game មានច្រើនណាស់ ហើយយើងមិនដឹងអំពីប្រវត្តិ និងគោលបំណងរបស់អ្នកបង្កើតវាឡើងនោះទេ។
បើសិនជាក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុកមានការថ្លោះធ្លោយ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យទៅលើ Game ឬ App ហើយអ្នកបង្កើត Game ឬ App មានបំណងមិនល្អ នោះអ្នកប្រើប្រាស់អាចជួបនឹងហានិភ័យជាមិនខាន។
សុវត្ថិភាពក្នុងការប្រើប្រាស់បណ្តាញព័ត៌មានសង្គម គឺស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់លោកអ្នក។ សូមធ្វើការពិចារណា និងគិតឱ្យបានច្រើនដង មុននឹងចុច ឬចែករំលែកទៅលើអ្វីមួយ៕
***Disclaimer: CamCERT own some of the content. Our purpose is pure to help spread the awareness, tips or other information related to security to everyone. Even though every information is true, accurate, completed and appropriate, we make no responsibility nor warranty since everything could go wrong.
