(Khmer) វិធីសាស្ត្រកាត់បន្ថយ Spam

អ្វីទៅជា spam?
Spam គឺជាសារឥតបានការ ដែលប្រើប្រាស់ក្នុងប្រព័ន្ធសារអេឡិចត្រូនិក “Junk អ៊ីម៉ែល” ។ ពាក្យថា Spam គឺសំដៅទៅលើការរំខាន ដែលជារឿយៗយើងមិនចង់ទទួលបានសារអេឡិចត្រូនិចនោះឡើយ។ Spam នេះមិនសំដៅលើតែសារដែលមានផ្ទុកមេរោគទេ ចំណែកឯសារដែលត្រឹមត្រូវដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់ក៏អាចធ្លាក់ចូលក្នុងប្រភេទនៃសារនេះដែរ។
តើអ្នកអាចកាត់បន្ថយចំនួននៃ spam នេះតាមរបៀបណា?
• ចូរប្រុងប្រយ័ត្នអំពីអាសយដ្ឋានអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកដែលអ្នកបានបញ្ចេញ គិតឲ្យបានល្អិតល្អន់មុនពេលអ្នកឆ្លើយតបទៅកាន់ការស្នើរសុំណាមួយពីអស័យដ្ឋានអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នក នៅលើវេបសាយ តាមពាក្យសម្ដី ឬលិខិតផ្សេងៗ។ Spammers អាចប្រមូលអាសយដ្ឋាន ដែលបានបង្ហោះនៅលើវេបសាយណាមួយ។ ប្រសិនបើអ្នកប្រគល់អាសយដ្ឋានអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន ពត៌មានទាំងនោះជារឿយៗត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងកន្លែងផ្ទុកទិន្នន័យ (database) ដូច្នេះពត៌មានរបស់អតិថិជន និង ការចាប់អារម្មណ៍ផ្សេងរបស់អតិថិជននោះអាចនិងត្រូវបានគេតាមដាន។ ប្រសិនបើកន្លែងផ្ទុកទិន្នន័យអ៊ីម៉ែលនោះ ត្រូវបានលក់ចេញ ឬត្រូវបានចែករំលែកជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនដទៃ អ្នកប្រាកដជាអាចនឹងទទួលបានអ៊ីម៉ែលណាមួយដែលអ្នកមិនបានស្នើរសុំ។
• ត្រួតពិនិត្យគោលនយោបាយ ឯកជនភាព មុនពេលដែលអ្នកបញ្ចូលអាសយដ្ឋានអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកទៅក្នុងប្រព័ន្ធអនឡាញ ត្រូវតែមើល privacy policy ឲ្យបានច្បាស់លាស់។ គេហទំព័រដែលមានឈ្មោះល្បី នឹងមានតំណភ្ជាប់ទៅនឹងគោលការណ៍ភាពឯកជនរបស់ពួកគេពីទម្រង់ណាមួយដែលអ្នកត្រូវបានស្នើរសុំឱ្យបញ្ជូលទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួន។ អ្នកគួរតែអាន policy ទាំងនោះមុនពេលសម្រេចចិត្តបញ្ចូលអាសយដ្ឋានអ៊ីម៉ែល ឬពត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក ដូច្នេះទើបអ្នកអាចដឹងពីគោលបំណងនៃម្ចាស់វេបសាយជាមួយនឹងពត៌មានរបស់អ្នក (មើល Protecting Your Privacy សម្រាប់ពត៌មានបន្ថែម)។
• ចូរប្រុងប្រយ័ត្នពីជម្រើសដែលបានជ្រើសរើសតាមលំនាំដើម (Default Option) ពេលដែលអ្នកចុះឈ្មោះប្រើប្រាស់គណនីអនឡាញ ឬសេវាកម្មណាមួយ អាចមានផ្នែកដែលផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវជម្រើសក្នុងការទទួលអ៊ីម៉ែលអំពីផលិតផល និងសេវាកម្មផ្សេងៗ។ ពេលខ្លះគឺជាជម្រើសដែលត្រូវបានជ្រើសរើសដោយលំនាំដើម ដូច្នេះទោះបីជាអ្នកមិនជ្រើសរើសពួកវា អ្នកក៏អាចនៅតែទទួលបានអ៊ីម៉ែលទាំងនោះដដែល។
• ប្រើ filters ឬ spam tagging កម្មវិធីអ៊ីម៉ែលជាច្រើនផ្ដល់នូវសមត្ថភាព filters ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នករារាំងអាសយដ្ឋានជាក់លាក់ណាមួយ ឬដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យមានតែអ៊ីម៉ែលពីអាសយដ្ឋាននៅលើបញ្ជីទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកប៉ុណ្ណោះ។ ISP ជាច្រើនថែមទាំងផ្តល់ជូននូវសេវាកម្ម spam tagging ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើធ្វើការពិនិត្យសារដែលបានសង្ស័យមុនពេលពួកវាត្រូវបានលុប។ Spam tagging អាចមានប្រយោជន៍ក្នុងការភ្ជាប់ជាមួយសមត្ថភាព filters ដែលបានផ្ដល់ដោយកម្មវិធីអ៊ីមែលជាច្រើន។
• ការរាយការណ៍ពីសារ spam អតិថិជនអ៊ីម៉ែលភាគច្រើនផ្តល់ជូននូវជម្រើសមួយដើម្បីរាយការណ៍ថាសារនោះគឺជា spam ឬ junk អ៊ីម៉ែល។ ប្រសិនបើអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកមានជម្រើសទាំងនោះសូមទាញយកប្រយោជន៍ពីវា។ ការរាយការណ៍ថាជាសារ spam ឬសារ junk បានជួយសម្រួលដល់ filter អ៊ីម៉ែលដើម្បីមិនឱ្យសារទាំងនោះចូលក្នុងប្រអប់សំបុត្ររបស់អ្នក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយអ្នកគួរតែពិនិត្យមើល ប្រអប់ Spam ឬ Junk ជារឿយៗដើម្បីស្វែងរកសារដែលស្របច្បាប់ដែលត្រូវបានវាយតម្លៃខុសថាជាសារ spam។
• កុំចុចលើ Links នៅក្នុងសារ spam នោះ សារឥតបានការមួយចំនួនពឹងផ្អែកលើ generator ដែលព្យាយាមកែប្រែអាសយដ្ឋានអ៊ីមែលនៅលើ Domain ដែលជាក់លាក់ណាមួយ។ ប្រសិនបើអ្នកចុចតំណនៅក្នុងសារអ៊ីម៉ែល ឬឆ្លើយតបទៅអាសយដ្ឋានជាក់លាក់ណាមួយអ្នកគ្រាន់តែបញ្ជាក់តាមអាសយដ្ឋានអ៊ីមែលរបស់អ្នកដែលមានសុពលភាព។ សារដែលអ្នកមិនចង់បានដែលផ្តល់ជូននូវជម្រើស “ឈប់ជាវ” ត្រូវបានគេល្បួងជាពិសេសប៉ុន្តែនេះជាវិធីសាស្ត្រមួយសម្រាប់ប្រមូលអាសយដ្ឋានដែលមានសុពលភាពដែលត្រូវបានកំណត់សំរាប់សារ spam ។
• បិទការទាញយកក្រាហ្វិកដោយស្វ័យប្រវត្តិនៅក្នុងអ៊ីមែល HTML spammers ផ្ញើអ៊ីម៉ែល HTML ដោយប្រើឯកសារក្រាហ្វិកដែលបានភ្ជាប់បន្ទាប់មកត្រូវបានគេប្រើដើម្បីតាមដានអ្នកដែលបើកសារអ៊ីម៉ែលនោះ។ នៅពេលដែលកម្មវិធីអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកទាញយកក្រាហ្វិកពីម៉ាស៊ីនមេរបស់ពួកគេ Spammer នឹងដឹងថាអ្នកបានបើកសារនោះ។ ការបិទមុខងារមើលសារជាលក្ខណៈ HTML ទាំងស្រុង និងមើលសារក្នុងអត្ថបទធម្មតាក៏ការពារបញ្ហានេះផងដែរ។
• ពិចារណាពីការបើកគណនីអ៊ីម៉ែលបន្ថែម Domain ជាច្រើនបានផ្ដល់ឲ្យនៅគណនីអ៊ីម៉ែលដោយមិនគិតថ្លៃ។ ប្រសិនបើអ្នកដាក់អាសយដ្ឋានអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នកជាញឹកញាប់ (សម្រាប់ការទិញទំនិញលើអ៊ីនធឺណិត ការចុះឈ្មោះសម្រាប់សេវាកម្ម ឬប្រើប្រាស់ក្នុងការភ្ជាប់ទៅកាន់ប្រព័ន្ធបញ្ចេញមតិផ្សេងៗ) អ្នកប្រហែលជាត្រូវតែមានគណនីអ៊ីម៉ែលរង (Secondary account) ដើម្បីការពារគណនីអ៊ីម៉ែលចម្បងរបស់អ្នកពីសារ Spamដែលអាចកើតឡើង។ អ្នកក៏អាចប្រើគណនីបន្ទាប់បន្សំនេះនៅពេលបញ្ចេញទៅ mailing list ជាសាធារណៈ បណ្ដាញសង្គម ប្លុក និងវេទិកាវេបសាយផ្សេងៗ។ ប្រសិនបើគណនីចាប់ផ្តើមទទួលសារ spam អ្នកអាចកម្ចាត់វាហើយបើកវានៅក្នុងគណនីផ្សេងទៀតបាន។
• ប្រើការកំណត់ភាពឯកជននៅលើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម គេហទំព័របណ្តាញសង្គមអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកជ្រើសរើសអ្នកដែលអាចចូលមើលអាសយដ្ឋានអ៊ីមែលរបស់អ្នកបាន។ ពិចារណាលាក់គណនីអ៊ីម៉ែលរបស់អ្នក ឬផ្លាស់ប្តូរការកំណត់ឲ្យមានតែមនុស្សមួយក្រុមតូចដែលអ្នកទុកចិត្តអាចមើលឃើញអាស័យដ្ឋានរបស់អ្នក។ (មើល Staying Safe on Social Networking Sites សម្រាប់ពត៌មានបន្ថែម)។ ដឹងថានៅពេលអ្នកប្រើកម្មវិធីនៅលើគេហទំព័រទាំងនេះអ្នកប្រហែលជាត្រូវបានផ្តល់ការអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេចូលប្រើព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក។ ដូច្នេះចូរប្រុងប្រយ័ត្នអំពីកម្មវិធីដែលអ្នកជ្រើសរើសប្រើ។
• ចូរកុំផ្ញើសារ Spam ទៅអ្នកដទៃ – ធ្វើជាអ្នកប្រើដែលមានទំនួលខុសត្រូវ និងគិតគូរឲ្យបានល្អិតល្អន់។ មនុស្សមួយចំនួនបានគិតថាអ៊ីម៉ែលជាប្រភេទនៃសារ Spam ដូច្នេះសូមពិនិត្យឡើងវិញជាមួយសារដែលអ្នកត្រូវចែកចាយបន្ត។ កុំបញ្ជូនសារទៅមនុស្សគ្រប់គ្នានៅក្នុងសៀវភៅអាសយដ្ឋានរបស់អ្នកហើយបើអ្នកទទួលបានការស្នើសុំកុំឲ្យអ្នកបញ្ជូនសារទៅពួកគេ សូមគោរពសំណើរបស់ពួកគេ។